بواسیر یا هموروئید و یبوست از مشکلات رایج دوران بارداری هستند که ورزش، رژیم غذایی حاوی فیبر و نوشیدن مایعات و آب زیاد می تواند به درمان آن ها کمک کند.
شرح بیماری :
بواسیر عبارت است از سیاهرگ‌های گشادشده ( واریسی) در راست روده یا مقعد. بواسیر ممکن در مجرای مقعدی (بواسیر داخلی) یا در مدخل مقعد (بواسیر خارجی) واقع شده باشد. بواسیر ممکن است سال‌ها وجود داشته باشد اما تنها با وقوع خونریزی بدان پی‌برده شود.
علایم شایع :
خونریزی. امکان دارد خون قرمز روش به صورت رگه‌هایی در اجابت مزاج دیده شود یا به دنبال اجابت مزاج، خون به مقدار کم و به مدت‌کوتاهی چکه کند.
درد، خارش یا ترشح مخاطی پس از اجابت مزاج
وجود یک برجستگی در مقعد
احساس این که پس از اجابت مزاج، راست روده به‌طور کامل تخلیه نشده باشد (این حالت تنها در مورد بواسیر بزرگ دیده می‌شود).
التهاب و تورم
علل :
وارد آمدن فشار مکرر به سیاهرگ‌های مقعد یا راست روده
عوامل افزایش دهنده خطر
رژیم غذایی بدون فیبر
نشستن یا ایستادن به مدت‌طولانی
چاقی
یبوست
کم‌شدن تون عضلانی در سنین بالا
جراحی راست روده یا پارگی مجرای تناسلی به هنگام زایمان و دوختن آن
بیماری کبدی
سرطان روده بزرگ
لواط
بالا بردن فشار خون در سیستم سیاهرگی دستگاه گوارش
پیشگیری :
برای اجابت مزاج عجله نکنید و در عین حال از زور زدن و نشستن طولانی‌مدت در توآلت خودداری کنید.
اگر اضافه وزن دارید، وزن خود را کاهش دهید.
مقدار فیبر غذایی را در رژیم خود افزایش دهید.
روزانه ۱۰-۸ لیوان آب بنوشید.
به‌طور منظم ورزش کنید.
بواسیر در زنان باردار شایع است، زیرا:
در دوران بارداری رحم بزرگ می شود و فشار بیشتری بر روی رگ های خونی قسمت تحتانی بدن می آورد.
یبوست، یکی از مشکلات شایع دوران بارداریست که باعث می شود که دفعات دفع مدفوع کمتر شده و مدفوع خشک و سفت شده که همین قضیه دفع را دشوار می کند. روده معمولا در دوران بارداری آهسته تر حرکت می کند. آهن موجود در مکمل هایی که در دوران بارداری مصرف می شوند نیز می تواند باعث بروز یبوست شود.
برای پیشگیری و یا درمان یبوست و بواسیر نکات زیر را به یاد داشته باشید:
یک رژیم غذایی با فیبر بالا (میوه ها، سبزیجات و غلات سبوس دار) داشته باشید.
مقدار زیادی مایعات و به ویژه آب بنوشید.
در هنگام اجابت مزاج از زور زدن بپرهیزید.
هر روز و به صورت منظم ورزش کنید.
• درمان هموروئید چگونه است ؟
اصولاً براى برطرف کردن علایم هموروئید با توجه به نوع و تشخیص پزشک متخصص در این رشته چندین روش درمانى وجود دارد.
۱- درمان طبى: که معمولاً براى هموروئیدهاى خفیف درجه اول و یا دوم توصیه مى شود که عبارت است از کنترل یبوست به وسیله مصرف رژیم غذایى پر فیبر مثل میوه جات و سبزیجات، کاهو، آلو، انجیر، نان سبوس دار، اصلاح عادت اجابت مزاج، استفاده از پمادهاى ضد هموروئید و استفاده از ملین ها و لگن آب گرم.
۲- درمان هاى سرپایى : امروزه پزشکان و بیماران درجستجوى راه هاى ساده، موثر و بدون عارضه و یا با کمترین عارضه هستند. از آنجا که روش هاى جراحى معمول با بسترى شدن بیمار، نیاز به بیهوشى، درد پس از عمل، احتمال خونریزى، ترشح، عفونت و از کارافتادگى همراه بوده و نیاز به مراقبت هاى طولانى مدت دارند، لذا تلاش هاى زیادى براى مهار بیمارى هموروئید به روش هاى متعدد سرپایى از قبیل کوتر کردن، منجمد کردن، رابر بند لیگاتور و سایر روش ها بوده است. ولیکن هیچکدام درمان قطعى براى تمام هموروئیدها نبوده و اکثر این روش ها محدودیت هایى دارند. از جمله شایع ترین این روش ها تا کنون روش بستن هموروئید با حلقه لاستیکى است.
• بستن با حلقه لاستیکى ( رابر بند):
یکى از روش هاى جدید و شایعى که طرفداران زیادى دارد بستن هموروئید با حلقه لاستیکى (رابر بند) است. این روش در مورد هموروئیدهاى درجه دوم و سوم مناسب بوده و به صورت سرپایى بدون استفاده از بى حسى و بیهوشى در مطب قابل انجام است. محدودیت هاى آن در مورد هموروئیدهاى خارجى و یا مخلوط است.
در این روش با کمک یک وسیله یک بارمصرف حلقه لاستیکى را روى قاعده هموروئید قرار داده تا به تدریج هموروئید سیاه شده و بیفتد. این روش در ایران و در بسیارى از مطب ها و درمانگاه هاى تخصصى کولورکتال انجام مى شود. مزیت این روش به سایر روش ها هزینه کم و نداشتن خطر ابتلا به بیمارى هاى عفونى است.
• روش بستن شریان هموروئید با استفاده از داپلر (DG-HAL ) :
در این روش نوین درمان، با پاکه (بالشتک) هموروئید برخورد غیرمستقیم مى شود. یعنى عروق اصلى تغذیه کننده هموروئید مسدود مى شود که نهایتاً منجر به کاهش و یا قطع جریان خون به بالشتک هموروئیدى شده و تورم آن از بین رفته، هموروئید چروکیده شده و در نتیجه علائم نیز از بین مى رود.
طبق گزارشات متعدد این روش بر انواع هموروئیدها نتایج خوبى داشته است.
این روش براى اولین بار در سال ۱۹۹۵ ابداع و از آن زمان در مراکز معتبر متعدد جهان به طور موفقیت آمیزى به کار رفته و امروزه استفاده از این روش تحول اساسى در درمان آسان و بدون عارضه و بدون بیهوشى هموروئید به وجود آورده و مورد استقبال جراحان قرار گرفته است. از مزایاى آن به کوتاه بودن زمان عمل، عدم نیاز به بیهوشى کامل در حین عمل، نداشتن درد و خونریزى و درصد موفقیت بالا مى توان اشاره کرد. خوشبختانه این روش در ایران نیز قابل انجام است.
• درمان به روش لیزر :
یکى دیگر از روش هاى جدید براى معالجه هموروئید استفاده از لیزر است که در نهایت برش و برداشتن بافت هموروئیدى است که با امواج لیزر صورت مى گیرد که روشى گران است و مزیت چندانى نسبت به جراحى ندارد. به طور کلى امروزه گرایش به اعمال جراحى سرپایى بخصوص رابربندینگ و روش DG - HAL رو به افزایش است و استقبال جراحان از این روش رو به فزونى است، که هر دو روش مذکور در سال هاى اخیر در ایران معرفى گشته و در حال حاضر انجام مى گردد.
هیچ کس، به غیر از یک متخصص روده و مقعد، دوست ندارد در مورد بواسیر صحبت کند. اطلاعات کمی در مورد این بیماری در میان عموم وجود دارد، و از طریق رسانه های گروهی نیز اطلاعات کمی ارائه می شود، از اینرو افراد معمولاً تصور می کنند که این بیماری جزء بیماری های نادر است. درصورتی که برخلاف این تصور، افراد بسیار زیادی به آن مبتلا می شود. برطبق تحقیقاتی که در سال ۱۹۹۱ بر این بیماری انجام گرفت، مشخص شد که حدود ۱۰۰ میلیون امریکایی به آن مبتلا هستند.
مبتلایان بسیاری، احتمالاً از روی خجالت، به دنبال درمان آن برنمی آیند. برای این دسته از افراد، عمل دفع و نشستن بر سطوح سفت و سخت، بسیار دردناک و عذاب آور خواهد بود.
اما برای مبتلایان و همچنین آن دسته از افراد که به این بیماری مبتلا نیستند خبر خوبی داریم: راه های بسیاری برای پیشگیری و درمان بواسیر وجود دارد.
- ۹۶/۱۰/۲۸